Communiceren met tekst - toestellen

Hieronder stellen we enkele communicatietoestellen voor waarmee het mogelijk is om te communiceren door een tekst te typen.
Deze toestellen bestaan in vele types, maten en vormen. Je kunt gebruik maken van een alledaags toestel zoals een laptop, tablet of smartphone, of van een gespecialiseerd tekstcommunicatietoestel, hier ook spraakcomputer genoemd. De keuze van een toestel bepaalt de keuze van de communicatiesoftware en andersom.

Aandachtspunten

  • In een acute situatie ben je het best geholpen met een toestel dat je al ter beschikking hebt en dus meteen kunt gebruiken. Hieronder vind je de belangrijkste eigenschappen en de voor- en nadelen van de verschillende mogelijke toestellen.
  • De keuze van een toestel hangt nauw samen met de keuze van de software (zie: Communiceren met tekst - software).
  • Als je op langere termijn ook nood hebt aan een communicatiehulpmiddel, laat je je keuze best niet afhangen van het type toestel dat je al ter beschikking hebt. Bij de keuze van een gepast communicatiesysteem spelen immers zeer veel factoren mee. Gespecialiseerd en persoonlijk advies door een expert is echt noodzakelijk. Neem hiervoor contact op met Modem: www.modemadvies.be/advies.
  • Het is belangrijk dat communicatiepartners jou voldoende tijd geven om je boodschap samen te stellen en over te brengen. Communiceren via typen gaat nu eenmaal trager dan spreken. Elders (zie: Communiceren met tekst - technieken) vind je manieren om tekstinvoer te versnellen.
    Voorzie in je systeem desnoods een standaard uitdrukking waarmee je vraagt om geduldig te zijn.
  • Zorg samen met je naasten voor relevante en gepersonaliseerde boodschappen en ook voor een voor jou thematisch logische verdeling van de boodschappen.

Laptop

De meeste laptops (Mac, Windows 10, …) bieden de mogelijkheid om een Nederlandstalige computerstem in te stellen. Onder meer in de meest recente versies van Microsoft Word kun je hierdoor tekst laten voorlezen. Deze stem kun je ook gebruiken in andere software. De functie 'Woordvoorspelling' is vaak standaard. Hiermee kom je op een gewone laptop al tot een behoorlijk goed tekstcommunicatiesysteem.

Voor Windows computers zijn ook heel wat gespecialiseerde toepassingen beschikbaar.

Meer informatie over de software die je kunt gebruiken op een laptop, vind je hier (zie: Communiceren met tekst - software).

Tablets van reguliere markt

Bij tablets die beschikbaar zijn in de klassieke handel, kun je kiezen tussen drie systemen: iOS (Apple), Android (Samsung, …) of Windows (Microsoft). De keuze van een tablet is onder meer afhankelijk van wat je zelf al ter beschikking hebt en van de communicatiesoftware die in jouw situatie de beste keuze is (zie: Communiceren met tekst - software). Deze communicatiesoftware maakt van een tablet van de reguliere markt meteen ook een spraakcomputer, met enkele voor- en nadelen.

tablet

Voordelen van een reguliere tablet ten opzichte van een gespecialiseerde spraakcomputer

  • Tablets zijn minder opvallend en worden daardoor ook sneller sociaal aanvaard.
  • Als je niet in aanmerking komt voor terugbetaling door VAPH of verzekering, is dit goedkoper. Bij een volledige terugbetaling maakt de aankoopprijs voor jou weinig verschil.
  • Je hebt toegang tot vele populaire mobiele toepassingen zoals sociale media, spelletjes, …

Nadelen ten opzichte van een gespecialiseerde spraakcomputer

    • De mogelijkheden voor aangepaste bediening zijn bij tablets beperkter.
    • De mogelijkheden voor positionering zijn beperkter bij tablets. Spraakcomputers hebben zeer robuuste en ingebouwde mogelijkheden om ze precies te kunnen positioneren.
    • Tablets uit de reguliere markt voldoen niet aan de Europese richtlijnen voor medische apparatuur (Medical Device Regulation). De meeste toestellen die ontwikkeld zijn als communicatietoestel voldoen hier wel aan. Deze richtlijnen kunnen relevant zijn bij bijvoorbeeld het gebruik op een dienst intensieve zorgen, waar andere toestellen soms niet zijn toegelaten.
    • De leveranciers van tablets zijn geen experten in de functie van het toestel als communicatiehulpmiddel; bijgevolg kun je er zelden de nodige deskundige ondersteuning bij krijgen.
    • Er is geen service voor de voor- en na-verkoop, zoals bij een spraakcomputer.
    • Raakt een tablet defect, dan moet deze meestal in zijn geheel worden vervangen. Gespecialiseerde spraakcomputers kun je wel laten herstellen.
    • Je moet de verschillende onderdelen (toestel, software, hoes, montage, bediening, …) apart aankopen en uitzoeken welke combinaties voor jou het beste zijn.
    • Niet alle tablets zijn opgewassen tegen intensief gebruik. Voor de meeste tablets bestaan er evenwel beschermhoezen. Voor de toestellen van Apple (iPad, iPhone) en Samsung is het gamma aan aangepaste beschermhoezen het grootst (zie: Hoezen voor bescherming en hygiëne).
    • De luidsprekers van een tablet zijn minder krachtig en eerder naar de gebruiker dan naar de communicatiepartner gericht, waardoor de (computer)stem van het toestel minder luid klinkt. Een extra externe luidspreker aansluiten is mogelijk, maar dat maakt het toestel dan weer minder draagbaar.
    • Gespecialiseerde spraakcomputers hebben vaak extra ingebouwde toepassingen, waardoor je vanuit de communicatiesoftware veel meer kunt doen dan louter praten. Voorbeelden zijn omgevingsbediening, computerbediening, vereenvoudigd surfen op internet, e-mailen, sociale media gebruiken, …

    Bij het kiezen van het voor jou meest geschikte communicatietoestel moet je dus met bijzonder veel elementen rekening houden. Je laat je daarom best adviseren door een expert uit het netwerk van Modem (www.modemadvies.be).

    Dynamische communicatietoestellen met tekst

    Een dynamisch communicatiehulpmiddel is een toestel dat samen met uitgebreide communicatiesoftware speciaal is ontwikkeld voor ondersteunde communicatie. Voor langdurig gebruik en/of bij een nood aan alternatieve bediening, is dit meestal de beste oplossing.

    Deze systemen kunnen zowel met tekst als met symbolen werken, ook de combinatie van beide is geen enkel probleem.

    Er zijn verschillende formaten beschikbaar. De keuze van het formaat is afhankelijk van je motorische mogelijkheden en van de manier waarop je het meeneemt. Een toestel dat je zelf moet dragen, is best lichter dan een toestel dat wordt gemonteerd op een rolwagen.

    gebruiker met dynamisch communicatietoestel

    Dergelijke toestellen zijn vaak duur in aankoop. Je krijgt er wel kwaliteit, uitgebreide mogelijkheden en een goede service voor in ruil. Er zijn mogelijkheden tot terugbetaling via het VAPH: www.vaph.be/hulpmiddelen/tegemoetkomingen.

    Bij het kiezen van een dynamisch communicatietoestel moet je met veel factoren rekening houden. Je kunt je bij de keuze laten assisteren door een expert uit het netwerk van Modem (www.modemadvies.be).

    Enkele voorbeelden van dynamische toestellen

    Vibe met tekst

    Vibe

    tobii

    I-Series Tobii Dynavox

    dynamisch communicatietoestel ComUnic

    ComUnic Go/Pro (Skil/Smartbox)

    Vlaamse verdelers

    Meer verdelers

    Extra informatie

    Teksttoestellen

    Een teksttoestel is een spraakcomputer die lijkt op een toetsenbord, maar dan verkleind, aangepast met een klein scherm, én met spraakmogelijkheid. Deze toestellen zijn zeer eenvoudig in gebruik, en ze hebben krachtige mogelijkheden. Je typt je bericht en door een druk op de knop wordt het uitgesproken. Ook mogelijk zijn het opslaan van vaste boodschappen in het geheugen, het versturen van een sms, omgevingsbediening, …

    Om deze toestellen optimaal te kunnen gebruiken, moet je wel redelijk vlot kunnen typen (tenminste met één vinger). Een vingerrooster kan ondersteuning geven.

    Deze toestellen zijn in aankoop vaak duur. Je krijgt wel kwaliteit, uitgebreide mogelijkheden en een goede service. Er zijn mogelijkheden tot terugbetaling via het VAPH: www.vaph.be/hulpmiddelen/tegemoetkomingen.


    Enkele voorbeelden van teksttoestellen

    Allora

    Op het toetsenbord van de Allora typ je een boodschap. Die boodschap wordt weergegeven op het display en eventueel ook op een meeleesscherm. Dit meeleesscherm kun je achteraan de Allora bevestigen, maar je kunt het net zo goed loskoppelen en het enkele meters verder bij een communicatiepartner installeren. Een duidelijke stem verwoordt wat je hebt geschreven. De Allora heeft een ingebouwde woordvoorspelling, een zinsvoorspelling en de mogelijkheid om boodschappen op te slaan en ze later op te roepen via toetsencombinaties. Ook is er een ingebouwde telefoonmodule aanwezig, waarmee je sms’en kunt versturen en ontvangen. Je plaatst je eigen simkaart in de Allora om deze functies te gebruiken. Via een infrarood zender kun je de omgeving bedienen. Er is ook een vingerrooster beschikbaar voor de Allora.

    Allora

    Lightwriter

    De Lightwriter heeft, net zoals de Allora, aan de achterzijde een meeleesscherm dat is bedoeld voor de communicatiepartner. Telefoneren en sms’en is eveneens mogelijk, wel via een Bluetooth©-verbinding met een telefoon. Ook hier helpt woordvoorspelling, zinsvoorspelling en de mogelijkheid om boodschappen op te slaan om de snelheid van communiceren te verhogen. Een vingerrooster is ook bij de Lightwriter mogelijk. De toetsen kunnen worden opgelicht, waardoor je bij beperkt omgevingslicht toch kunt blijven communiceren.

    skil.skilate.com/nl/producten/ondersteunde-communicatie/communicatie-met-tekst/lightwriter-sl40

    lightwriter

    Vlaamse verdelers

    Meer verdelers

    Extra informatie