Communiceren met beeldwoordenboeken

Een beeldwoordenboek of aanwijsboek is een woordenboek met afbeeldingen, foto’s of pictogrammen. Er bestaan meerdere kant-en-klare exemplaren met vele honderden afbeeldingen die gemaakt zijn voor personen die op reis gaan. Deze beeldwoordenboeken kun je kopen in de gewone boekhandel en kosten vaak maar enkele euro’s. Ze zien er volwassen uit en roepen daardoor vaak minder weerstand op dan andere systemen met afbeeldingen. We vermelden ook nog gespecialiseerde beeldwoordenboeken en geven enkele tips om zelf een gepersonaliseerd beeldwoordenboek te maken.

Beeldwoordenboeken van de gewone boekenhandel
- Aandachtspunten bij beeldwoordenboeken van de gewone boekenhandel
- Voorbeelden
Gespecialiseerde beeldwoordenboeken voor personen met een communicatiebeperking
- Aandachtspunten bij gespecialiseerde beeldwoordenboeken
- Voorbeelden
Zelfgemaakte beeldwoordenboeken
- Aandachtspunten bij het zelf maken van een beeldwoordenboek
Bediening vereenvoudigen

Beeldwoordenboeken van de gewone boekenhandel

De beeldwoordenboeken die in de gewone boekhandel verkrijgbaar zijn, hebben verschillende eigenschappen om communicatie met afbeeldingen mogelijk te maken. Ze zijn goedkoop, gemakkelijk verkrijgbaar, beschikbaar in verschillende formaten en uitvoeringen en ze bevatten steeds honderden begrippen. Hierdoor zijn ze onmiddellijk inzetbaar.

Aandachtspunten bij beeldwoordenboeken van de gewone boekenhandel

Deze beeldwoordenboeken zijn meestal afgestemd op reissituaties en bevatten veel begrippen die minder relevant zijn in het dagelijks leven zoals reisbenodigdheden, kampeeruitrusting, luchthaven, ongewoon voedsel, …
De afbeeldingen zijn niet altijd even duidelijk.
Het zoeken naar de afbeelding die je nodig hebt, is niet altijd eenvoudig.

Voorbeelden

Van Dale Beeldwoordenboek Nederlands
6.000 woorden en begrippen
400 pagina’s
Richtprijs €17,50
Te verkrijgen via webwinkel.vandale.nl/van-dale-beeldwoordenboek-nederlands-nederlands

Van Dale Aanwijsboek op reis
500 foto’s en pictogrammen
96 pagina’s
Richtprijs €8,99
Te verkrijgen via webwinkel.vandale.nl/van-dale-aanwijsboek-op-reis

Point it
1300 afbeeldingen
72 pagina’s
Richtprijs €7
Te verkrijgen via www.standaardboekhandel.be/p/point-it of www.bol.com/be/nl/p/point-it

ICOON communicator
1700 afbeeldingen
80 pagina’s
Richtprijs €6
Te verkrijgen via www.icoon.eu
of www.standaardboekhandel.be/p/icoon-communicator
of www.standaardboekhandel.be/p/icoon-eco
of www.bol.com/be/nl/p/icoon-communicator

Bestaat ook als app voor zowel iOS als Android.

Gespecialiseerde beeldwoordenboeken voor personen met een communicatiebeperking

Er bestaan ook enkele beeldwoordenboeken die speciaal zijn ontwikkeld voor personen met een communicatiebeperking. Deze gebruiken vaak een combinatie van afbeeldingen, foto’s of pictogrammen met woorden.
De tekst onder een afbeelding kan de betekenis verduidelijken voor alle gesprekspartners.

Aandachtspunten bij gespecialiseerde beeldwoordenboeken

Vaak gaat dit over projecten met een klein aantal gedrukte exemplaren, waardoor ze slechts in beperkte mate en voor korte tijd beschikbaar zijn.
Er bestaan heel wat alternatieven, zoals communicatiesystemen met afbeeldingen (zie: Communiceren met afbeeldingen - software).

Voorbeelden

Gors aanwijsboek
Tekeningen met woorden
Ingedeeld in categorieën met eigen kleuren om het zoeken te vergemakkelijken
Richtprijs: €18
Meer informatie en te verkrijgen via www.gors.nl/afasieboekje

Gespreksboek
Tekeningen met woorden
Vier rubrieken: “wie of wat”, “waar”, “wanneer” en “hoe”
Verkrijgbaar in twee formaten (A5 en zakboek)
Richtprijs: €110
Te verkrijgen via webshop.hersenletsel.nl/Gespreksboek

Zelfgemaakte beeldwoordenboeken

Er zijn meerdere redenen denkbaar waarom bovenstaande kant-en-klare beeldwoordenboeken geen optimale oplossing kunnen zijn. Je kunt dan eventueel zelf een beeldwoordenboek maken. In volgende artikels vind je de nodige informatie om dit te doen:

Aandachtspunten bij het zelf maken van een beeldwoordenboek

Het zelf maken van een beeldwoordenboek vergt wel wat tijd.
Je kunt een van bovenstaande beeldwoordenboeken als basis of voorbeeld gebruiken
Verzamel eerst goede foto’s en afbeeldingen als je zelf een gepersonaliseerd beeldwoordenboek wil maken. Dit maakt het maken van het boek efficiënter.

Bediening vereenvoudigen

Vooral de beeldwoordenboeken van de gewone boekhandel hebben vaak kleine, dunne en daardoor minder handige pagina’s. Je kunt het bladeren in het beeldwoordenboek wel op verschillende manieren vereenvoudigen.

Door stukjes vilt (of stoelviltjes) op een bladzijde te kleven, komt er meer ruimte vrij om de pagina om te slaan. Het maakt het boekje ook wat dikker. Stoelviltjes kun je bij de doe-het-zelfzaak vinden en bij veel andere winkels. Je hebt de viltjes in allerlei soorten, maten en kleuren.

Je kunt ook kleine wasspeldjes of andere klemmetjes aan de bladrand vast maken en zo het omslaan van het blad vereenvoudigen.

Ook tabblaadjes maken het eenvoudiger om een boekje te gebruiken. Dergelijke tabs kun je zelf maken door bijvoorbeeld een Post-It© op de pagina’s te kleven.

De plaats waar je deze hulpmiddelen bevestigt op het blad, kies je volledig zelf. Probeer verschillende plaatsen uit, zoals linksboven of rechtsonder, vooraleer een boekje helemaal op eenzelfde manier op te maken.

Je kunt ook een boekje volledig uit elkaar halen, de pagina’s perforeren en ze in een ringmap gebruiken.