Algemene toegankelijkheidsopties voor de muis

Er zijn meerdere instellingen en toepassingen beschikbaar om de muisbediening toegankelijker te maken. Het is soms mogelijk om een gewone muis te (blijven) gebruiken. Zoniet kun je een muisalternatief meer afstemmen op je eigen noden.

Standaard instellingen

Elke desktop/laptop/tablet/smartphone heeft muisinstellingen die aangepast kunnen worden aan de noden en wensen van de gebruiker. Waar je deze instellingen vindt en welke aanwezig zijn, hangt af van het toestel en van de versie van het besturingssysteem (Windows, iOS, Android).

Windows

support.microsoft.com (link kan regelmatig wijzigen)

  • Instellingen → apparaten → muis
    • Primaire knop (linker of rechter knop)
    • Cursorsnelheid
    • Scrollwiel aantal regels in één keer verschuiven
Screenshot van instellingen voor de muis in Windows
  • Muis- en cursorgrootte aanpassen
Screenshot van instellingen voor muisaanwijzer in Windows
  • Extra muisopties
Screenshot eigenschappen van muis - knoppen

iOS

Werken met een gewone muis

De mogelijkheid om met de muis te kunnen werken op mobiele toestellen van Apple is geïntroduceerd in iOS 13 (eind 2019).

Om een muis(alternatief) aan te sluiten heb je een eenvoudige USB naar Lightning (= stekkertje van Apple) kabel nodig. Je kunt ook gebruik maken van een draadloze Bluetooth muis of zelfs van een toetsenbord. In dit laatste geval stuur je de muis aan met de pijltjestoetsen.

USB naar Lightning kabel

Wanneer je in iOS een muis(alternatief) aansluit en ze beweegt, krijg je onmiddellijk een muiscursor te zien.

screenshot muiscursor iOS

Je vindt de instellingen op twee verschillende locaties:

  1. Instellingen → toegankelijkheid → Aanwijzerbediening
    Deze optie verschijnt pas na het aansluiten van een muis.
    De opties houden vooral verband met het gewone muisgebruik: aanwijzer verbergen, grootte aanwijzer, animaties, scrollsnelheid, …
Screenshot instellingen aanwijzerbediening iOS
2. Instellingen → toegankelijkheid → Aanraken → Assistive Touch     
Deze opties zijn meer specifiek voor gebruikers met een beperking, zoals:
  • Het menu aanpassen, via het menu kun je met de muiscursor gebaren uitvoeren zoals swipen met meerdere vingers, hardware toetsen bedienen, berichtencentrum openen, …
  • Muistoetsen: muiscursor sturen via het toetsenbord
  • Muis(alternatieven) toevoegen en een specifieke taak toewijzen aan bijvoorbeeld de rechter muistoets
  • Stilhoudbediening (= automatisch klikken)
    • Bewegingstolerantie
    • Interactieve hoeken (actie uitvoeren wanneer de muiscursor even stilstaat in een hoek van het scherm)
    • Tijd voor automatische klik
Screenshot instellingen Assistive Touch iOS

Android

Omdat Android een gewone muiscursor heeft, kun je aan elk Android toestel een muisalternatief koppelen. Na koppeling verschijnt de muiscursor in beeld.

Om een muis(alternatief) te kunnen aansluiten, heb je meestal een micro-USB of USB-C naar een ‘female-USB’ kabeltje nodig. Dit is dezelfde poort die je gebruikt voor het opladen van het toestel. Je vindt zo’n kabeltje in een computerwinkel. Je kunt ook gebruik maken van een draadloze Bluetooth muis.

De snelheid van de muisaanwijzer is instelbaar via Instellingen → Taal en invoer → Snelheid aanwijzer.

USB-C naar 'female USB' kabel

Aanpassingen van de muisbediening

Soms zijn extra functies nodig om je muis(alternatief) te gebruiken.

Automatische klik (Dwell)

Automatische klik (dwell) is soms standaard aanwezig bij Instellingen → Toegankelijkheid → Behendigheid en interactie → ‘Klikken als aanwijzer stopt’.

Screenshot automatische klik

Ease Mouse

Ease Mouse heeft een automatische klik functie met enkele bijkomende opties. De muiscursor kan een kruis zijn over het volledige scherm. Er is ook een extra menu met vele opties: volume toetsen, aan/uit toets, swipen, lang klikken, …

Gratis, beperkte, demo met reclame, € 3,99/maand - € 149,99 levenslang

website Ease Mouse

Ease Mouse

Wat kan je aanpassen

Klikken vereenvoudigen

  • Door op de linker- en de rechtermuisknop een stickertje te kleven, is het duidelijk waar de gebruiker moet klikken.
  • Door de sticker ‘voelbaar’ te maken met een viltje of iets gelijkaardigs, voel je meteen waar je je vinger moet plaatsen. Kijken hoeft zelfs niet.
  • Rechtse muisknop:
    • Uitschakelen bij voortdurend ongewenst drukken op rechtse knop
    • Wisselen van kant, voor linkshandig gebruik van de muis
Muisknoppen met stickers
  • Bestanden en mappen openen door één keer te klikken in plaats van dubbelklik
    • Open Verkenner
    • Menu Bestand → Map- en zoekopties wijzigen → “Openen bij eenmaal klikken (selecteren bij aanwijzen)”
  • Slepen kan bijzonder moeilijk zijn. Op verschillende muisalternatieven is hiervoor een afzonderlijke knop voorzien.
    • Bij muizen met meer dan twee knoppen, kun je soms één van de knoppen instellen als ‘sleepknop’
    • Vaak kun je het slepen met de muis ook vermijden. ‘Tekst selecteren’ kan bijvoorbeeld vaak door de hoofdlettertoets (shift) te combineren met de pijltjestoetsen op het toetsenbord
  • Scrollen, aantal regels
    • In Windows kun je instellen hoeveel regels de tekst verspringt per ‘klik’ aan het scrollwieltje.
  • Programma’s om automatisch te ‘klikken’ (vaak ook ‘dwell klik’ genoemd)
    • Een bijzondere manier om te klikken is via automatische klik, stilhoud-bediening of ook dwell-klik genoemd. Hierbij laat je de muiscursor een korte (instelbare) tijd stilstaan op het scherm, na deze tijd wordt er automatisch geklikt. In Windows heb je hiervoor speciale software nodig, in Android en iOS is dit ingebouwd. Dit wordt vooral bij hoofdsturing en oogsturing gebruikt.
Point-N-Click

Richten van de muis

  • Zowel in Windows, iOS als Android kun je de snelheid van de aanwijzer (muiscursor) instellen. Bij een hoge muiscursorsnelheid kun je met kleine muisbewegingen eenvoudig het volledige scherm bereiken. Een goed ontwikkelde coördinatie is dan wel nodig. Een lage muiscursorsnelheid maakt het richten van de muisaanwijzer eenvoudiger indien je coördinatiemoeilijkheden of een tremor hebt. Als de snelheid laag moet zijn, dan is soms een muisalternatief aangewezen.
  • Anti-tremor hardware/software: zie volgende alinea

Anti-tremor

Voor het uitfilteren van onwillekeuringe bewegingen, bijvoorbeeld bij een sterke tremor, kun je gebruik maken van een anti-tremor functie.

SteadyMouse2

SteadyMouse werkt als een filter en maakt de muisbeweging vloeiender. Samen met allerhande bijkomende instellingen, die bijvoorbeeld het klikken vergemakkelijken, maakt dit bij tremor het gebruik van de muis gemakkelijker.

Richtprijs: €40
Verdeler: www.steadymouse.com

Screenshot SteadyMouse2

AMAneo BTi

De AMAneo BTI is een schakelkastje met USB-aansluiting voor uw muis(alternatief), dat muisbewegingen vloeiender kan maken. Je verbindt de AMAneo BTi draadloos met je eigen communicatietoestel (desktop, laptop, tablet, smartphone) via Bluetooth©. Op het kastje kan je instellen in welke mate onwillekeurige bewegingen worden uitgefilterd. 

Richtprijs: €310
Meer info en verdelers: 

AMAneo Assistive Mouse Adapter